Η 26η Σεπτεμβρίου καθιερώθηκε ως Ευρωπαϊκή Ημέρα Γλωσσών το 2001 με πρωτοβουλία του Συμβουλίου της Ευρώπης, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Ευρωπαϊκή Μέρα Γλωσσών κατάφερε να ενώσει εκατομμύρια ανθρώπους από 45 χώρες. Μέσα από διάφορες δραστηριότητες γιορτάζουν τη γλωσσική πολυμορφία στην Ευρώπη και προάγουν την μάθηση γλωσσών.
Οι γενικοί στόχοι της Ευρωπαïκής Μέρας Γλωσσών είναι να:
- Ενημερώσουν το κοινό για τη σημασία της μάθησης γλωσσών και την πολυμορφία των διαφόρων γλωσσών που μαθαίνουν ώστε να αυξηθεί η πολυγλωσσία και η διαπολιτισμική κατανόηση.
- Προάγουν τη πλούσια γλωσσική και πολιτιστική πολυμορφία στην Ευρώπη, που πρέπει να διατηρηθεί και να καλλιεργηθεί.
- Ενθαρρύνουν τη δια βίου μάθηση γλωσσών, μέσα και έξω από το σχολείο, είτε για σκοπούς σπουδών, είτε για επαγγελματικές ανάγκες, είτε για σκοπούς κινητικότητας ή για διασκέδαση και ανταλλαγές.
Στατιστικά στοιχεία
- Στην Ευρώπη, σήμερα, ομιλούνται 200 γλώσσες και διάλεκτοι
- Η πιο διαδεδομένη γλώσσα μεταξύ των Ευρωπαίων είναι τα Αγγλικά, καθώς το 34% των Ευρωπαίων πολιτών τα χρησιμοποιεί ως δεύτερη γλώσσα. Ακολουθούν τα Γερμανικά(12%) και τα Γαλλικά(11%).
- Οι πιο γλωσσομαθείς στην Ευρώπη είναι οι Λουξεμβούργιοι, καθώς το 99% μπορεί να συννενοηθεί σε τουλάχιστον μια ξένη γλώσσα. Ακολουθούν Λετονοί και Μαλτέζοι με 93%. Αντιθέτως μόλις το 29% των Ούγγρων μιλά μια ξένη γλώσσα, ενώ ακολουθούν οι Άγγλοι(30%), οι Πορτογάλοι, οι Ισπανοί και οι Ιταλοί(36%).
- Ένας στους δύο Έλληνες(49%) είναι ικανός να συνεννοηθεί σε τουλάχιστον μια ξένη γλώσσα, ποσοστό που συμπίπτει με τον κοινοτικό μέσο όρο.
- Το 44% των Ελλήνων έχει ως δεύτερη γλώσσα τα Αγγλικά, το 8% τα Γαλλικά και τα Γερμανικά και το 3% συνεννοείται καλύτερα στα Ιταλικά.
- Η Ε.Ε. επενδύει πάνω από 30 εκατ. Ευρώ το χρόνο σε προγράμματα που προωθούν την εκμάθηση των γλωσσών, όπως το Socrates και Leonarddavinci , προγράμματα που αναφέρονται κυρίως σε νέους και ουσιαστικά αφορούν την ανταλλαγή μαθητών ή φοιτητών σε διαφορετικά σχολεία ή πανεπιστήμια της Ευρώπης.
Γιατί η Ευρωπαϊκή Ημέρα Γλωσσών;
Ποτέ δεν υπήρξαν περισσότερες ευκαιρίες για να εργαστεί κάποιος ή να σπουδάσει σε μια διαφορετική Ευρωπαϊκή χώρα – αλλά η έλλειψη γλωσσικής ικανότητας εμποδίζει πολλούς ανθρώπους να το εκμεταλλευτούν αυτό.
Η παγκοσμιοποίηση και ο τρόπος απόκτησης μιας επιχείρησης απαιτούν όλο και περισσότερο οι πολίτες να αποκτήσουν δεξιότητες ξένων γλωσσών για να εργάζονται αποτελεσματικά μέσα στη ίδια τη χώρα τους. Τα Αγγλικά μόνο δεν είναι πλέον αρκετά.
Η Ευρώπη είναι πλούσια σε γλώσσες – υπάρχουν πάνω από 200 Ευρωπαϊκές γλώσσες και πολλές περισσότερες που ομιλούνται από πολίτες των οποίων η καταγωγή της οικογένειας τους είναι από άλλες ηπείρους. Αυτή είναι μια σημαντική πληροφορία που πρέπει να αναγνωριστεί, να χρησιμοποιηθεί και να εκτιμηθεί.
Η μάθηση γλωσσών ωφελεί τους νέους και τους μεγαλύτερους – ποτέ δεν είσαι πολύ μεγάλος για να μάθεις μια γλώσσα και να απολαύσεις τις ευκαιρίες που σου προσφέρει. Ακόμα και αν γνωρίζεις μόνο λίγες λέξεις της γλώσσας της χώρας που επισκέπτεσαι (π.χ. για διακοπές), αυτό σε βοηθά να κάνεις νέους φίλους και επαφές.
Μαθαίνοντας τις γλώσσες άλλων ανθρώπων είναι ένας τρόπος να καταλάβουμε καλύτερα ο ένας τον άλλο και να ξεπεράσουμε τις πολιτιστικές διαφορές μας.
Στόχοι
Οι γλωσσικές δεξιότητες είναι μια ανάγκη και ένα δικαίωμα για το ΚΑΘΕ ΕΝΑ – δηλαδή ένα από τα πιο σημαντικά μηνύματα της Ευρωπαïκής Μέρας Γλωσσών.
Οι γενικοί στόχοι είναι να αυξήσουν την αντίληψη της:
- πλούσιας γλωσσικής πολυμορφίας της Ευρώπης, που πρέπει να διατηρηθεί και να εμπλουτιστεί,
- ανάγκης να διαφοροποιήσουν τον αριθμό των γλωσσών που μαθαίνουν οι άνθρωποι (να συμπεριλάβουν λιγότερο ευρέως χρησιμοποιούμενες γλώσσες), που θα έχει σαν αποτέλεσμα την πολυγλωσσία,
- ανάγκης για τους ανθρώπους να αναπτύξουν κάποιο βαθμό τις γνώσεις τους σε δυο ή περισσότερες γλώσσες για να είναι ικανοί να παίξουν σωστά το ρόλο τους στη δημοκρατική πολιτότητα της Ευρώπης.
Δρώμενα σχετικά με τη γλώσσα και διασκέδαση
Σε όλη την Ευρώπη, 800 εκατομμύρια Ευρωπαίοι που εκπροσωπούν στο Συμβούλιο της Ευρώπης τα 47 κράτη μέλη ενθαρρύνονται να μάθουν περισσότερες γλώσσες, σε οποιαδήποτε ηλικία, στο σχολείο ή εκτός σχολείου. Το Συμβούλιο της Ευρώπης έχοντας πεισθεί ότι η γλωσσική πολυμορφία αποτελεί εργαλείο για επίτευξη μεγαλύτερης διαπολιτισμικής κατανόησης και βασικό στοιχείο στην πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της ηπείρου μας, προωθεί την πολυγλωσσία σε όλη την Ευρώπη.
Με ευκαιρία την ημέρα αυτή, μια σειρά από δραστηριότητες οργανώνονται σε όλη την Ευρώπη: δραστηριότητες για παιδιά και με παιδιά, τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά προγράμματα, μαθήματα στη τάξη και συνέδρια. Εθνικές αρχές και διάφοροι εταίροι μπορούν να οργανώσουν δραστηριότητες. Το Συμβούλιο της Ευρώπης ζητά από τις χώρες που συμμετέχουν να ορίσουν «Εκπροσώπους» για την ημέρα για να συντονίζουν τις δραστηριότητες που οργανώνονται σε εθνικό επίπεδο.
Ο ανθρώπινος παράγοντας
Ο πλανήτης μας έχει πάνω από έξι εκατομμύρια ανθρώπους που μιλούν μεταξύ 6,000 με 7,000 διαφορετικές γλώσσες. Μερικές γλώσσες ομιλούνται από εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους, όπως τα Αγγλικά και τα Κινέζικα, αλλά οι περισσότερες ομιλούνται από μόνο μερικές χιλιάδες, ή απλώς μια χούφτα ανθρώπων. Στην πραγματικότητα, το 96% των γλωσσών του κόσμου ομιλείται από μόνο το 4% των ανθρώπων. Οι Ευρωπαίοι συχνά νιώθουν ότι η ήπειρος τους διαθέτει ένα εξαιρετικά μεγάλο αριθμό γλωσσών, ειδικά κάνουν τη σύγκριση με τη Βόρεια Αμερική ή την Αυστραλία. Αλλά μόνο το 3% από όλο τον κόσμο, περίπου 225 γλώσσες, είναι αυτόχθονες στην Ευρώπη.
Οι περισσότερες γλώσσες του κόσμου ομιλούνται σε μια ευρεία περιοχή και στις δυο πλευρές του Ισημερινού, στη Νοτιοανατολική Ασία, την Ινδία, την Αφρική, και τη Νότια Αμερική. Πολλοί Ευρωπαίοι μπορεί να σκεφτούν ότι ένας μονόγλωσσος τρόπος ζωής είναι φυσιολογικός. Αλλά μεταξύ του μισού και των δυο τρίτων του πληθυσμού του κόσμου οι άνθρωποι είναι δίγλωσσοι σε κάποιο βαθμό, και ένας σημαντικός αριθμός πολύγλωσσοι. Η πολυγλωσσία είναι πολύ περισσότερο φυσιολογική κατάσταση για τον άνθρωπο παρά η μονογλωσσία. Η γλωσσική και πολιτιστική πολυμορφία, όπως στην περίπτωση της βιοπολυμορφίας, όλο και περισσότερο θεωρείται ένα πολύ καλό και όμορφο γεγονός από μόνο του. Η κάθε γλώσσα βλέπει τον κόσμο με το δικό της τρόπο και είναι το αποτέλεσμα της δικής της ιδιαίτερης ιστορίας. Όλες οι γλώσσες έχουν την δική τους ξεχωριστή ταυτότητα και αξίες, και όλες είναι εξ ίσου επαρκείς ως μέθοδοι έκφρασης για τους ανθρώπους που τις χρησιμοποιούν. Γνωρίζουμε από συγκρίσεις του ρυθμού με τον οποίο τα παιδιά μαθαίνουν να μιλούν, ότι καμία γλώσσα δεν είναι ουσιαστικά πιο δύσκολη από μιαν άλλη.
